Zwevende gelovigen: oude religie en nieuwe spiritualiteit.

Inleider: Joep de Hart
Datum: Woensdag 16 oktober 2013

Uitgangspunt vormen de volgende twee boeken van de Hart: Zwevende gelovigen: oude religie en nieuwe spiritualiteit (Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2012) en Maak het nieuw! Over religieuze ontwikkelingen en de positie van de kerken: een persoonlijke geschiedenis (Den Haag: SCP, 2011). Het einde van de religie is steeds weer voorspeld door een lange rij filosofen, theologen en sociale wetenschappers. Vanaf de jaren negentig groeit het aantal tegenstemmen die in twijfel trekken of de secularisatiethese de werkelijkheid wel goed weergeeft. Dat wordt geïllustreerd aan de hand van vier belangrijke ontwikkelingen: kerkelijke leegloop, kerkelijke groei, migrantenreligies, nieuwe spiritualiteit. Denkfouten die we moeten zien te vermijden, zijn onder meer: nostalgie, het beeld is niet uniform, er is niet alleen sprake van verval, er is zelden sprake van puur godsdienstige oorzaken, niet te snel generaliseren vanuit de Nederlandse situatie. Tenslotte gaat de Hart in op belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen die van invloed zijn geweest op de positie van de kerken, met name op de zogenaamde individualisering. Wat betekent die voor de sociale cohesie? Dienen zich nieuwe vormen van sociale cohesie, van religieuze cohesie aan?

Joep de Hart studeerde Cultuur- en Godsdienstsociologie. Daarna werkte hij tien jaar aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Daar promoveerde hij in 1989 op een onderzoek naar de politieke en levensbeschouwelijke ontwikkeling van jongeren. Sinds september 2011 is hij bijzonder hoogleraar "Nieuwe en vernieuwende vormen van christelijke gemeenschap in hun betekenis voor de Nederlandse samenleving" aan de Protestantse Theologische Universiteit. Sinds 1993 werkt hij bij het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).

Geluidsregistratie van deze bijeenkomst: